W świecie współczesnej stomatologii, leczenie kanałowe zębów stanowi technologiczny przełom, pozwalający na ratowanie zębów, które jeszcze nie tak dawno skazane były na ekstrakcję. Może przynieść ulgę zębom w kryzysie oraz pacjentowi cierpiącemu z powodu bólu. Leczenie kanałowe – na czym polega? Jak przebiega? Jak długo trwa? Czy jest bolesne? Kiedy jest konieczne? Jak się do niego przygotować? Na wszystkie te pytania odpowiadamy poniżej!
Leczenie kanałowe – na czym polega?
Leczenie kanałowe zęba, zwane endodoncją, polega na usunięciu miazgi, zainfekowanej lub martwej, z wnętrza zęba. To jedyny sposób na uratowanie zęba, w którym rozwija się stan zapalny miazgi (miękkiej tkanki znajdującej się w środku zęba, zawierającej naczynia krwionośne, nerwy i tkankę łączną). Niegdyś bez odpowiedniej wiedzy medycznej i sprzętu, zainfekowane zęby były usuwane. Dziś, na szczęście, można tego uniknąć, leczenie kanałowe jest popularne a pacjenci mogą cieszyć się pełnym uzębieniem przez długie lata.
Leczenie kanałowe wykonuje dentysta posiadający odpowiednie szkolenie w zakresie endodoncji – dziedziny stomatologii zajmującej się leczeniem kanałowym. Leczenie kanałowe pod mikroskopem przeprowadzane jest przez endodontę – specjalistę zajmującego się chorobami tkanek okołowierzchołkowych i miazgi zębowej, posiadający specjalistyczną wiedzę i narzędzia, które pozwalają na przeprowadzenie leczenia kanałowego. To, ile kosztuje leczenie kanałowe, uzależnione jest od stanu i zdrowia jamy ustnej oraz liczby leczonych kanałów.
Jak przebiega leczenie kanałowe krok po kroku?
Proces leczenia kanałowego rozpoczyna się od znieczulenia zęba. Następnie stomatolog endodonta wykonuje otwór w koronie zęba – właśnie przez ten otwór usuwa się zainfekowaną miazgę. Kolejnym etapem jest dokładne opracowanie kanałów korzeniowych (oczyszczenie i poszerzenie) w celu usunięcia bakterii i resztek tkanki.
Następnie kanały są dezynfekowane i wypełniane specjalnym materiałem, najczęściej gutaperką, co zmniejsza ryzyko ponownego zakażenia. Ostatnim krokiem jest zazwyczaj zabezpieczenie zęba wypełnieniem lub koroną po to, aby przywrócić jego estetykę i funkcjonalność. Celem leczenia kanałowego jest zachowanie zęba i zapobieganie dalszym infekcjom. Dzięki leczeniu kanałowemu usunięcie zęba nie jest konieczne.
Ile trwa leczenie kanałowe?
Czas trwania leczenia kanałowego może się różnić w zależności od tego, jak bardzo złożony jest konkretny przypadek, aczkolwiek stomatolog jest w stanie ocenić, czy całe leczenie endodontyczne można wykonać w trakcie jednej wizyty. Taka wizyta może trwać od 30 minut do dwóch godzin. W prostszych przypadkach leczenie może zostać zakończone w ciągu jednej wizyty, z kolei w przypadku zębów z bardziej zaawansowanym zakażeniem lub skomplikowaną strukturą kanałów korzeniowych, konieczne może być kilka wizyt.
Czy leczenie kanałowe boli?
Leczenie kanałowe przeprowadzane jest zwykle pod znieczuleniem miejscowym, co znacząco minimalizuje ból podczas zabiegu. Innymi słowy, gdy pacjentowi podaje się znieczulenie miejscowe, ten nie odczuwa dolegliwości bólowych. Po zabiegu mogą wystąpić niewielkie dolegliwości lub lekki ból, który zazwyczaj można łatwo kontrolować za pomocą środków przeciwbólowych.
Kiedy leczenie kanałowe zęba jest konieczne?
Leczenie endodontyczne trzeba przeprowadzić, gdy miazga zęba, czyli jego wewnętrzna tkanka zawierająca naczynia krwionośne i nerwy, zostaje zainfekowana lub uszkodzona. Do zainfekowania miazgi zębowej może dojść w wyniku pęknięcia zęba, głębokiej próchnicy, urazu lub choroby dziąseł. Silny ból, przebarwienie zęba, opuchlizna, nadwrażliwość na zimne lub gorące napoje/potrawy – jeśli występują takie objawy, może być to znak, że nastąpiła konieczność leczenia kanałowego. Leczenie ma na celu usunięcie zainfekowanej miazgi, zapobiegając rozprzestrzenianiu się infekcji i umożliwiając zachowanie zęba.
Jak przygotować się do leczenia kanałowego?
Przygotowanie do leczenia kanałowego zaleca się rozpocząć od konsultacji ze stomatologiem – ten podczas pierwszej wizyty musi przeprowadzić z pacjentem wywiad i uzyskać jak najwięcej informacji dotyczących stanu zdrowia (pacjent powinien poinformować o przyjmowanych lekach i ewentualnych alergiach). Lekarz stomatolog wykonuje dokładną diagnostykę zęba. Sprawdza stan twardych tkanek zęba oraz reakcje pacjenta na różne bodźce, co umożliwia ocenienie stanu miazgi.
Stomatolog musi rozpoznać źródło problemu
Stomatolog może zalecić wykonanie zdjęć rentgenowskich zęba, aby dokładnie ocenić kształt i ilość kanałów korzeniowych oraz stan tkanek okołowierzchołkowych. Szybkie i dokładne rozpoznanie źródła problemu jest możliwe, gdy centrum stomatologiczne jest wyposażone w urządzenia diagnostyczne. Jeśli na podstawie zdjęcia RTG stomatolog stwierdzi zapalenie tkanek okołowierzchołkowych, ząb kwalifikowany jest do leczenia kanałowego.
Specjalne przygotowanie do leczenia nie jest wymagane
Specjalne przygotowanie do leczenia kanałowego nie jest wymagane, jeśli nie planuje się przeprowadzenia zabiegu w znieczuleniu ogólnym. Pacjent nie ma powodu do stresu, wystarczy, że będzie uważnie słuchać poleceń oraz informacji przekazywanych przez lekarza stomatologa przed zabiegiem, w trakcie leczenia i po zabiegu.
Dbanie o zęby na co dzień ma ogromne znaczenie
Co jeszcze może zrobić pacjent? Dbać o zdrowie ogólne i higienę jamy ustnej na co dzień. Regularne szczotkowanie i nitkowanie zębów zmniejsza ryzyko dodatkowych infekcji. W zachowaniu pięknego i zdrowego uśmiechu pomaga też rezygnacja z alkoholu i tytoniu – jeśli pacjenta czeka leczenie zębów, tym bardziej nie powinien on spożywać alkoholu ani palić papierosów przynajmniej na kilka dni przed leczeniem. Nikotyna ma bowiem ogromny wpływ na zmiany w jamie ustnej. Jeśli chodzi o jedzenie, zaleca się spożycie ostatniego, lekkiego posiłku, na około 2 godziny przed zabiegiem leczenia kanałowego. Pomaga to uniknąć dyskomfortu podczas znieczulenia miejscowego oraz zmniejszyć ryzyko mdłości.
Jakie stany występujące po leczeniu powinny skłonić do kontaktu z lekarzem?
Zdarza się, że po leczeniu kanałowym u pacjenta występuje ból, utrzymujący się przez dłuższy czas dyskomfort, zaczerwienienie, obrzęk, wydzielina w okolicy leczonego zęba, wysypka, uszkodzenie tymczasowej korony lub wypełnienia, utrata korony lub wypełnienia, czy nawet odczuwalne zmiany w zgryzie, z uczuciem, że ząb „nie pasuje”. Takie stany nie zdarzają się często, ale jeśli się pojawią, pacjent koniecznie musi skontaktować się ze stomatologiem i zgłosić niepokojące go objawy. Pomoże to w uniknięciu dalszych komplikacji i zapewni szybką korektę leczenia.
Podsumowanie
Endodoncja stanowi kluczową procedurę w nowoczesnej stomatologii, umożliwiającą ratowanie zębów, które w przeciwnym razie mogłyby zostać usunięte. Poprawnie wykonane leczenie kanałowe pozwala nie tylko na ulgę w bólu, ale także na zachowanie naturalnego zęba, co ma kluczowe znaczenie dla ogólnego zdrowia jamy ustnej i estetyki uśmiechu.