Paradontoza jest powszechną dolegliwością, na którą cierpi wiele osób. Pierwsze symptomy wskazujące na zapalenie przyzębia są niestety często lekceważone. Pacjenci nie są świadomi, że nieprzyjemny zapach z ust czy częste zapalenia dziąseł mogą świadczyć o tym, że choroba właśnie się rozwija. Niestety, brak leczenia paradontozy może powodować negatywne skutki dla całego naszego organizmu, począwszy od utraty wszystkich zębów, po choroby serca i wiele innych.
Jak rozpoznać paradontozę i jak się przed nią chronić? Do jakiego lekarza należy się udać z tym problemem? Sprawdź koniecznie!
Zapalenie przyzębia – czym jest?
Zacznijmy od wyjaśnienia tego, czym jest przyzębie. Przyzębie to tkanki (kość wyrostka zębodołowego, dziąsła, ozębna i okostna, cement korzeniowy), których rolą jest otaczanie i unieruchomienie zęba. Mają one bardzo ważne zadania, m.in. chronić ząb przed przenikaniem zakażenia z zainfekowanej kieszonki dziąsłowej lub kanału korzeniowego oraz stabilizować go w zębodole (aby nie doszło do utraty zęba). Paradontoza jest więc – najprościej mówiąc – chorobą infekcyjną tkanek przyzębia, czyli zapaleniem przyzębia.
Wyróżniamy cztery rodzaje paradontozy:
- przedpokwitaniową,
- typową,
- postępującą gwałtownie,
- młodzieńczą.
Paradontoza typowa występuje najczęściej i dotyka nawet 70 procent społeczeństwa. Jej przyczyną jest zazwyczaj nadmierne gromadzenie się płytki nazębnej. Z kolei paradontoza gwałtownie postępująca wiąże się często z zanikiem kości wyrostka zębodołowego. Przedpokwitaniowe zapalenie przyzębia to odmiana, którą spotkać możemy nawet już u kilkuletnich dzieci. Natomiast zaawansowana paradontoza młodzieńcza, mimo że występuje niezbyt często, prowadzi do zniszczenia kości.
Jak rozpoznać paradontozę?
Pierwsze objawy paradontozy obejmują odsłonięcie szyjek zębowych przy równoczesnym zapaleniu dziąseł. W trakcie przebiegu choroby dochodzi do utraty kości wyrostka zębodołowego, a zaawansowana paradontoza prowadzi do utraty zębów, co powoduje również zmienianie się naszych rysów twarzy.
Objawem chorób przyzębia mogą być:
- nadwrażliwość na zmieniające się temperatury,
- przemieszczanie się zębów,
- rozchwianie zębów (ruchomość zębów),
- wydłużenie koron zębów,
- nieświeży oddech,
- obrzęk i zaczerwienienie dziąseł,
- krwawienie dziąseł,
- ból podczas mycia zębów,
- i wiele innych.
Pamiętajmy również, że jeżeli regularnie odwiedzamy gabinet stomatologiczny, nasz dentysta na pewno zauważy początkowe objawy choroby i pokieruje naszym dalszym leczeniem.
Paradontoza – przyczyny powstawania choroby
Zapalenie przyzębia może jednak przebiegać niezauważalnie dla pacjenta. Pierwsze objawy, które towarzyszą chorobie, bywają też niestety ignorowane. Główna przyczyna paradontozy to nieodpowiednia higiena jamy ustnej. Nadmierna ilość płytki bakteryjnej pokrywającej ząb (osad nazębny), zaczyna wnikać pod dziąsła, powodując stany zapalne, a rozwijające się bakterie, zbierają się w kieszonkach dziąsłowych, tworząc kieszenie patologiczne. To w efekcie prowadzi do rozchwiania zębów.
Inne potencjalne przyczyny paradontozy to m.in.:
- zaniechanie czyszczenia przestrzeni międzyzębowych,
- nieleczone zapalenie dziąseł,
- nieszczelne wypełnienia zębów,
- nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oraz ogólne osłabienie organizmu,
- palenie papierosów,
- nieleczone podrażnienia dziąseł,
- nieleczone krwawienia dziąseł,
- bruksizm (zgrzytanie zębami),
- problemy hormonalne,
- zła dieta,
- niedożywienie, niedobór witamin, anoreksja,
- stare, uciskające protezy,
- cukrzyca,
- czynniki genetyczne.
Co ciekawe, paradontozę wiąże się z podatnością genetyczną, ale nie ma jednego genu, który powodowałby zwiększone ryzyko tego rodzaju chorób. Nie ulega jednak wątpliwości, że niektóre grupy pacjentów są znacznie bardziej narażone na zachorowanie, od innych.
Jaki lekarz zajmuje się leczeniem zapalenia przyzębia?
Leczeniem paradontozy zajmuje się periodontolog. Periodontologia to dziedzina stomatologii, specjalizująca się w leczeniu chorób przyzębia, dlatego periodontolodzy po ukończeniu studiów, przechodzą dalsze szkolenia specjalistyczne, które umożliwiają im wykonywanie zabiegów periodontologicznych, w tym chirurgicznych.
Periodontolodzy zajmują się chorobami błony śluzowej jamy ustnej, plastyką w jamie ustnej, chorobami przyzębia, a także pokrywaniem odsłoniętych dziąseł i szyjek zębowych. Lekarz diagnozuje i leczy nasze dziąsła, ozębną i cement korzeniowy. Należy się do niego zgłosić także wówczas, gdy w wyniku zaawansowanej paradontozy, doszło już do zaniku kości.
Paradontoza – jak ją leczyć?
Leczenie zapalenia przyzębia może obejmować naukę prawidłowej higieny jamy ustnej, scaling, przeszczepy dziąseł, regenerację kości, szynowanie, a także usuwanie starych protez czy nawiasów na wypełnieniach. Wszystko zależy od tego, jak bardzo rozległy jest stan chorobowy w naszej jamie ustnej.
Leczenie początkowych stadiów paradontozy może polegać na usunięciu kamienia nazębnego i wyleczeniu ubytków w gabinecie stomatologicznym. Dentysta udzieli nam wówczas również dodatkowych wskazówek, dzięki którym zapobiegniemy nawrotom choroby.
Do leczenia paradontozy, która doprowadziła już do szkód w obrębie jamy ustnej, wykorzystuje się z kolei zarówno metody chirurgiczne, jak i niechirurgiczne. Leczenie polega najczęściej na usunięciu w znieczuleniu miejscowym zawartości powstałych kieszonek dziąsłowych. Zabieg tego typu najczęściej trwa godzinę. Lekarz zaleci też dodatkową kontrolę po upływie określonego czasu.
Natomiast do leczenia paradontozy w stanie bardzo zaawansowanym wymagane jest oczyszczanie kieszonek zębowych poprzez wykorzystanie metod chirurgicznych. Należy wówczas także chirurgicznie przywrócić pierwotny stan dziąseł.
Czasami potrzebna jest również operacja płatowa. Lekarz musi uzyskać dostęp do naszego kośćca i dopiero wtedy przeprowadzić – odpowiedni do stadium choroby – zabieg. Niekiedy wymagana jest korekta dziąseł lub zębów poprzez regenerację utraconego kośćca.
Leczenie domowe bez konsultacji z dentystą nie jest wskazane. W leczeniu paradontozy możemy się wspomagać różnego rodzaju pastami lub płukankami (np. wyciągiem z szałwii), łagodzącymi dolegliwości, jednak każda decyzja powinna być skonsultowana z lekarzem. Najlepszym rozwiązaniem jest więc stosowanie się do zaleceń specjalisty, który leczy paradontozę.
Dbanie o higienę jamy ustnej… czyli jak zapobiegać paradontozie
Zapobieganie paradontozie polega m.in. na odpowiednim dbaniu o właściwą higienę jamy ustnej. Należy też regularnie odwiedzać gabinet stomatologiczny w celu rutynowej kontroli uzębienia oraz wykonywać profesjonalne czyszczenie zębów (usuwanie kamienia nazębnego).
Co jeszcze możemy zrobić, aby ustrzec się przed zachorowaniem na paradontozę? Powinniśmy zadbać także o:
- usuwanie osadu z powierzchni zębów poprzez regularne szczotkowanie,
- poprawne nitkowanie zębów,
- regularne stosowanie płukanek do płukania jamy ustnej, rekomendowanych przez dentystę,
- poprawną dietę (unikanie cukrów prostych),
- ograniczenie spożywania kawy i herbaty,
- rezygnację z palenia papierosów.
Warto również wykonywać prześwietlenie zębów (RTG obrazuje objawy paradontozy). Może to opóźnić chorobę lub ją wyeliminować, dzięki czemu nie dojdzie do utraty zębów.
Do czego prowadzi nieleczone zapalenie przyzębia?
Skutki nieleczonej paradontozy mogą być bardzo rozległe. Paradontoza prowadzi nie tylko do wypadania zębów i zmieniania rysów naszej twarzy, ale może również doskwierać nam podczas jedzenia czy mówienia.
To jednak nie wszystkie konsekwencje nieleczonej paradontozy. Choroba ta ma duży wpływ na cały organizm pacjenta. Może prowadzić więc do powstania problemów z sercem, chorób stawów czy naczyń krwionośnych. Często też bywa przyczyną braku postępów w przebiegu leczenia cukrzycy.
Leczenie paradontozy – podsumowanie
Choroby przyzębia wiążą się zarówno z zapaleniem dziąseł, jak i z zapaleniem przyzębia. Paradontoza to choroba przyzębia. Jedną z jej przyczyn może być nieprawidłowe przestrzeganie higieny jamy ustnej oraz zalegający kamień nazębny. Z powodu paradontozy możemy stracić uzębienie, co często powoduje ogromny dyskomfort i wiele problemów. Przebieg leczenia choroby uzależniony jest natomiast przede wszystkim od jej stopnia zaawansowania. Niektóre przypadki wymagają interwencji chirurgicznej.
Dbajmy więc o higienę jamy ustnej, regularnie pojawiajmy się na wizytach kontrolnych u stomatologa i pozbywajmy się kamienia nazębnego. W profilaktyce paradontozy najczęściej wykorzystuje się scaling, wykonywany w gabinecie dentystycznym. Dzięki niemu poprawiamy wygląd naszych zębów i usuwamy złogi kamienia, które mogą przyczynić się do powstania paradontozy. Dentysta przedstawi nam również dokładny instruktaż higieny jamy ustnej oraz udzieli wielu innych cennych porad.
Wczesne wykrycie pierwszych objawów wiążących się z chorobami przyzębia, m.in. poprzez regularne odwiedzanie gabinetu stomatologicznego, powoduje, że możemy opóźnić lub powstrzymać dalszy rozwój paradontozy. Obecny postęp medycyny sprawił, że niemal wszystkie zabiegi dentystyczne odbywają się bez jakiegokolwiek bólu, dlatego nie bójmy się regularnych wizyt u stomatologa!
